Het verhaal van boekweit

De Nederlandse landbouw is zeer succesvol: we produceren veel en zijn enorm efficiënt. Maar de omgeving staat onder druk en daarmee ook onze eigen gezondheid. Het kan anders. In een natuurinclusief landbouwsysteem kunnen we voedsel verbouwen op een manier waar de natuur juist baat bij heeft. Waardoor de rijkdom aan bodemleven, planten en dieren weer kan groeien. Én met een goed verdienmodel voor boeren.

Natuurinclusief boeren

Een natuurinclusieve boer werkt aan:

Een gezonde bodem met een rijk bodemleven, zoals regenwormen, kevers, schimmels en bacteriën
Een afwisselend landschap, met bloemrijke akkerranden, bosjes, bomenrijen, poelen en sloten
Een verbonden boerenland, waarin groen en water goed verbonden zijn met de omgeving en kringlopen zoveel mogelijk worden gesloten

Voor boeren is de omslag naar natuurinclusieve landbouw lastig en onzeker, door onduidelijke regels en het gebrek aan een landelijke toekomstvisie en/of een goed verdienmodel. Maar veel boeren willen wel – en stap voor stap kunnen zij de omslag maken. In Drenthe werken we samen aan de ontwikkeling naar natuurinclusieve landbouw: boeren, natuurbeheerders, provincie en inwoners. We zijn trots op deze samenwerking!

Drentse boekweit

Het telen van boekweit past goed bij natuurinclusieve landbouw. Boekweit is goed voor de bodem, omdat het diep wortelt en voedingsstoffen terug in de bodem brengt. Na het zaaien groeien de planten uit zichzelf snel, waardoor bemesting en onkruidbestrijding niet nodig zijn. Een bloeiend veld boekweit past prachtig in een afwisselend landschap – en trekt allerlei bestuivers aan. Boekweit bloeit lang en in de zomer is het een zoemende bloemenzee. Boekweit kan ook een verbinding tussen landbouwgrond en natuurgebieden vormen. Honingbijen worden namelijk aangetrokken door de bloeiende boekweit, waardoor er in de natuurgebieden meer ruimte is voor andere bestuivers, zoals wilde bijen en vlinders. Bovendien heeft de schone teelt geen negatieve effecten op natuurgebieden.

De zaden van de boekweit, die zich vormen nadat de bloemen zijn uitgebloeid, zijn eetbaar. Boekweit komt oorspronkelijk uit Azië, maar groeit al sinds de middeleeuwen in Nederland. Vroeger was het een echt Drents gewas: in de 19^e eeuw werd er duizenden hectare boekweit geteeld. Boekweit groeit goed op arme zandgronden, die we in Drenthe veel hebben.

Het magische ingrediënt van pannenkoeken

Boekweit is gezond en is op veel manieren te eten: je kunt de zaden roosteren of verwerken in muesli, noodles en brood. Maar wist je dat boekweitmeel ook een onmisbaar ingrediënt is in de Nederlandse pannenkoek? Het zit zelfs nog steeds in de meeste commerciële pannenkoekmixen. Helaas komt bijna alle boekweit die we gebruiken helemaal uit China en Oost-Europa, terwijl we hier in Drenthe ook boekweit telen! Gelukkig is er al Drents pannenkoekenmeel te krijgen. Benieuwd waar? We delen dit binnenkort in de nieuwsbrief.

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

Boekweitteelt: een leerproces

Sinds 2024 werken boeren, natuurorganisaties en de provincie Drenthe samen om van Drentse boekweitteelt een succes te maken. We nemen je mee in deze samenwerking en laten de successen én de obstakels zien: van de teelt, het proces om goede grond te vinden en om de Drentse boekweit te verkopen. Zo krijg je een uniek inkijkje in de lokale ontwikkeling van natuurinclusieve landbouw – en de teelt van boekweit in het bijzonder: een praktisch experiment waar we veel van kunnen leren.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Er wordt al langer gewerkt aan het herintroduceren van boekweitteelt in Drenthe: sinds 2022 loopt het project ‘Herintroductie van boekweit’. In het project telen circa 25 telers zo’n 100 hectare boekweit. De helft van de telers komt uit Drenthe. Projectleider Peter Brul van Agro-Eco Advisors ondersteunt de deelnemende boeren bij de teelt van boekweit. Om de opschaling van de teelt verder te stimuleren richt het project zich ook op het verbeteren van de mogelijkheden voor de verwerking en afzet van de boekweit. Met de boekweit proeftuin geven wij bekendheid en steun aan dit project.