Energie en klimaat – Samen aan de slag

In Drenthe is de laatste jaren een levend netwerk van lokale energie-initiatieven ontstaan, waarvan er in elke gemeente wel een aantal te vinden zijn. Soms gaat het om werkgroepen die op wijk- of dorpsniveau activiteiten voor hun buurt organiseren, soms om (semi) professionele energie-coöperaties. Ons doel is dit netwerk zo breed en groot mogelijk te maken, zodat elke Drent mee kan doen in de energie transitie.

• Meer over het Drentse netwerk
  Het netwerk bestaat inmiddels uit zo’n 100 initiatieven. Elk lokaal initiatief heeft haar eigen structuur en activiteiten, maar de basis is steeds: samen zoeken naar mogelijkheden en activiteiten om in de eigen buurt, wijk, dorp of gemeente de energie-transitie te ondersteunen.

  In Drenthe bestaat sinds enkele jaren een Steunpunt Lokale Energie Initiatieven, dat wordt gedragen door de NMF Drenthe en de Drentse KEI. Het werk van het steunpunt wordt mogelijk gemaakt door de provincie Drenthe. Het Steunpunt zorgt voor ondersteuning van de lokale initiatieven en voor onderlinge uitwisseling van ervaringen en provinciale of gemeentelijke kennissessies om zo samen een sterke beweging te vormen.

  Wil jij in jouw buurt, wijk of dorp misschien onderdeel worden van dit netwerk? Of misschien zelf een initiatief in jouw omgeving opstarten? Of wil je meer weten over het netwerk? Neem contact met ons op via p.mol@nmfdrenthe.nl.

Als lokaal initiatief wil je leuke en aantrekkelijke activiteiten organiseren voor je buurt of dorpsgenoten. Maar welke activiteiten zijn mogelijk? En waar moet je aan denken als je activiteiten organiseert? Vanuit de Natuur en Milieufederatie Drenthe is er veel ervaring met het organiseren van activiteiten voor je buurt of dorp. Denk bijvoorbeeld aan energiecafé’s, collectieve inkoopacties of informatieavonden over energiebesparing, isolatie, zonnepanelen of warmtepompen.

• Waar moet je op letten?

  Wat voor een activiteit je ook organiseert, er zijn drie elementen die extra aandacht en voorbereiding vergen. Stel jezelf per element de volgende vragen: 

  • Communicatie: Wie is de doelgroep? Hoe bereiken we deze doelgroep? Met welke middelen bereiken we deze doelgroep? 
  • Locatie: Waar kunnen we de activiteit het beste organiseren? Is deze locatie toegankelijk voor de beoogde doelgroep?  
  • Programma: Wat willen we bereiken met deze activiteit? Wat zijn interessante onderwerpen voor de doelgroep? Welke vorm (alleen maar luisteren, meepraten, actief meedenken?) past bij het onderwerp en de doelgroep? Hoe houden we het gezellig en informatief tegelijk?  

  Heb je behoefte aan iemand die met je meedenkt? Vraag eens advies aan een ander lokaal initiatief bij jou in de gemeente of neem contact met ons op via p.mol@nmfdrenthe.nl

Op veel plekken in Drenthe zijn lokale initiatieven bezig met bewustwording, collectieve acties (zon-op-dak, isolatie etc) of opwekking van duurzame energie. De meeste lokale energie-initiatieven en -coöperaties hebben, zeker in de startfase, geen budget beschikbaar. Soms kan dat toch handig zijn, bijvoorbeeld voor zaken als flyers drukken, een advertentie plaatsen in de plaatselijke krant, een buurtinventarisatie of het dorpshuis afhuren. 

• Wat te doen met de kosten?

  Als het gaat over financiële hulpvragen raden we lokale initiatiefnemers in eerste instantie aan om de mogelijkheden te onderzoeken bij lokale partijen zoals Dorpsbelangen of de gemeente. Daarnaast zijn er op provinciaal en landelijk gebied mogelijkheden. 

  • Provincie

    Provinciale subsidie voor collectieve initiatieven 

    Speciaal voor startende initiatieven heeft de provincie een subsidie in het leven geroepen die het mogelijk maakt om als bewonersgroep professionele ondersteuning te zoeken en startactiviteiten te financieren. De subsidie heeft als doel een bijdrage te leveren aan het ontstaan van energiecollectieven en lokale projecten op het gebied van besparing en opwekken van lokale energie. Je kunt subsidie aanvragen voor: 

    • het oprichten van een energie coöperatie (maximaal €5.000) 
    • de voorbereiding van energieprojecten (maximaal €7.500) 
    • het uitvoeren van een concreet project (maximaal €10.00) 

  • Landelijk

    Postcodeloterij buurtfonds
    Dit fonds is opgericht voor projecten die bijdragen aan een leefbare buurt, een groenere omgeving, of voor projecten die de buurt socialer en/of creatiever maken. Het buurtproject dient voor een brede groep bewoners toegankelijk te zijn. De aanvrager is een maatschappelijke organisatie zoals een (buurt-) vereniging.  

    De bijdrage van het Buurtfonds varieert van €500 tot maximaal €5.000 euro. Het buurtproject wordt binnen een jaar nadat de aanvraag is goedgekeurd gerealiseerd. Zie voor overige criteria website Postcodeloterij buurtfonds. 

    LSA buurtbespaarbudget
    LSA is een vereniging van actieve bewonersgroepen die zich inzetten voor hun buurt. In 2022 konden buurtinitiatieven voor het eerst een beroep doen op het BuurtBespaarBudget van LSA, dat gericht is op energiebesparing bij buurtgenoten. In het najaar van 2023 zal er opnieuw subsidie aangevraagd kunnen worden.
    Maatschappelijke organisaties zoals een (buurt-) vereniging, coöperatie of stichting met een ontmoetingsplek in de buurt kunnen een aanvraag indienen. LSA vindt het belangrijk dat er door de activiteit zoveel mogelijk buurtbewoners bereikt worden. 

    De voorkeur wordt gegeven aan projecten die bewoners (deels) zelf worden uitvoeren of waarbij bewoners actief betrokken zijn. De bijdrage van het BuurtBespaarBudget is minimaal €500 en maximaal €5.000. Uit je begroting en uitleg moet blijken hoe je met het aangevraagde budget zoveel mogelijk wilt bereiken. Na afloop van het project ontvangt LSA graag 5 foto’s van jullie uitgevoerde activiteiten en kort verslag. 

    VSB-fonds
    Het VSB-fonds steunt projecten die erop gericht zijn dat iedereen kan meedoen in de samenleving en dat niemand aan de kant hoeft te staan. Onder het thema ‘Mens en Maatschappij’ staan verschillende interessante subthema’s waar je een activiteit kunt ophangen. Denk hierbij aan ‘Samen bouwen aan een betere community’ en ‘Ontmoetingsplekken: Dorps- of buurthuizen’. 

    Toetsingscriteria voor het SVB-fonds zijn: 

    • Is er een aantoonbare behoefte bij de doelgroep (of de buurt) aan dit project? 
    • In hoeverre wordt de doelgroep betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van het project? 
    • Hoe wordt het effect op de deelnemers aan het project gemeten? 
    • Heeft het project een duurzaam effect? 
    • Welke ervaring heb je met sociale projecten? 
    • Welke cofinanciering ontvang je? 

    NLdoet
    NLdoet is de grootste vrijwilligersactie van Nederland. Vrijwilligerswerk wordt hierbij in de spotlights gezet en iedereen die wil kan een dagje meedoen om het verschil te maken. De eerstvolgende NLdoet vindt plaats op 15 e 16 maart 2024. Als je een activiteit wilt organiseren kun je een financiële aanvraag indienen bij het Oranje Fonds. Het maximaal aan te vragen bedrag is €350. Criteria om in aanmerking te komen voor een bijdrage zijn: 

    • De organisatie is een officiële stichting of vereniging, staat ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en heeft een eigen bankrekening. 
    • Per adres/locatie wordt maximaal 350 euro toegekend. Een uitzondering geldt voor locaties waar meerdere organisaties in gevestigd zijn, zoals sportcomplexen of multifunctionele accommodaties. Als jullie organisatie meerdere locaties heeft, kun je per locatie een bijdrage aanvragen; 
    • De organisatie heeft in de statuten geen wervende doelstelling t.a.v. een levensovertuiging; 
    • De aanvraag voor een bijdrage wordt ingediend door de sociaalmaatschappelijke organisatie waar de activiteit plaatsvindt, niet door de organisatie die eventueel de vrijwilligers levert. 
    • Jullie organisatie heeft geen openstaande posten van voorgaande aanvragen. 
    • NL Doet activiteiten vinden plaats bij (sociaal)maatschappelijke organisaties, niet bij particulieren.

  Tot slot willen we nog de tip meegeven om ook eens naar crowdfundingsites te kijken.