Advies commissie-Remkes: een grote stap in de goede richting

2 oktober 2019

Advies Commissie Remkes: een grote stap in de goede richting

Een grote stap in de goede richting, zo beoordelen de Natuur en Milieufederaties het advies van commissie Remkes voor de aanpak van het stikstofprobleem. Het advies schuwt geen taboes en kijkt breed naar relevante sectoren. De urgentie die commissie Remkes benadrukt, is in lijn met de oproep die de Natuur en Milieufederaties al jaren doen. Dat het rapport geen concrete doelen bevat, vinden we wel een gemiste kans.

Taboes doorbreken

Onze natuur holt achteruit en een overdaad aan stikstof is daar een belangrijke oorzaak van. Planten en dieren lijden eronder of verdwijnen zelfs helemaal. Diversiteit aan leefgebieden, planten en dieren is belangrijk voor ons natuurlijk kapitaal en daarmee voor ons voedsel, medicijnen, landschap of water. Het is daarom heel goed dat er nu eindelijk taboes worden doorbroken. Veel te lang hebben we ruimte gegeven aan ontwikkelingen die bijdragen aan de stikstofbelasting, terwijl de verbetering van leefgebieden en natuur niet is gerealiseerd.

Twee sporen

Volgens de Natuur en Milieufederaties zijn twee sporen nodig voor herstel van de natuurkwaliteit. Allereerst moet je per gebied kijken naar vermindering van de stikstofuitstoot. Maar uitsluitend het nemen van maatregelen in en rondom natuurgebieden is onvoldoende voor natuurherstel. In alle sectoren moet je de totale stikstofuitstoot terugbrengen. Daarbij is het van belang de juridische kaders goed in acht te nemen, zo leert de huidige situatie met de PAS. Daarom moet een aanpak voorzien in feitelijk natuurherstel in Nederland. Pas dan is er ruimte voor economische activiteiten.

Wegennet

Remkes erkent dat maatregelen op het gebied van landbouw en verkeer onontkoombaar zijn. Om echt verschil te maken zal een maximum snelheid van 100 km/u op snelwegen nodig zijn, en niet alleen in de directe omgeving van Natura 2000 gebieden. En ook op andere wegen kan aanvullend veel bereikt worden. Denk aan lagere snelheden en het afwaarderen van wegen in en rond de natuur.

Landbouwtransitie

Verkleining van de veestapel is nodig om de stikstofemissies terug te dringen. Inkrimping van de veestapel wordt wat ons betreft gekoppeld aan groei van natuurinclusieve kringlooplandbouw. Maar de transitie in de landbouw is een brede maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daar is stimuleringsbeleid voor nodig: geld dus. Ook pleiten de Natuur en Milieufederaties voor een marktmechanisme dat een goede prijs garandeert voor producten die natuurinclusief worden geproduceerd.

Regionale verschillen

De opgave kent een ander karakter in veedichte provincies in het zuiden dan in de noordelijke provincies. Ook de dichtheid van het wegennet en de aan- of afwezigheid van regionale luchthavens zijn van invloed als bronnen waar maatregelen genomen moeten worden. Daarom vinden we het belangrijk dat er aandacht en oplossingsruimte is voor regionale verschillen.

• Veluwe
  De Veluwe is het grootste natuurgebied in Nederland dat ernstig leidt onder de negatieve gevolgen van teveel stikstof. Effectieve maatregelen om de Veluwe te ontlasten zijn: verlagen van de achtergrondemissie, landbouwenclave met veel intensieve veehouderij verplaatsen, verlagen van de snelheid op snelwegen naar 100 km/u en het saneren van wegen op de Veluwe.

• Noord-Holland
  Ook voor de bescherming van de natuur in Noord-Holland zijn onorthodoxe maatregelen nodig. Schiphol kan niet langer groeien of moet zelfs krimpen. De extra toegangsweg naar het circuit in Zandvoort kan niet doorgaan. En ook de maximum snelheid op de overvolle wegen in Noord-Holland moet naar beneden.

• Noord-Brabant
  Noord-Brabant kampt al decennia met overlast door de veedichtheid. In Noord-Brabant zijn er in 2017 al maatregelen getroffen om versneld de emissie uit de veehouderij terug te dringen. Het advies van Remkes voegt in dat kader nog niets toe. Integendeel, door de focus op innovatie en kostenefficiency, ontstaat een nieuw risico op schaalvergroting in die sector. Dat moet wat ons betreft echt voorkomen worden.