Boekweit terug in Drenthe: van vroeger naar nu

2 augustus 2024

Boekweit terug in Drenthe: van vroeger naar nu

Ooit was boekweit een belangrijk deel van onze dagelijkse maaltijd in Drenthe. Tegenwoordig is het minder populair en bekend, terwijl boekweit nog steeds in de meeste pannenkoeken mixen zit. Voor onze gezondheid en de natuur zijn er veel voordelen om boekweit terug te brengen. In Drenthe werken we samen om de teelt van boekweit terug te brengen.

Drentse boekweit in de 19^e eeuw

Tot het eind van de 19^e eeuw groeide er op de Drentse zandgronden veel boekweit. Boekweit was toen basisvoedsel voor een groot deel van de bevolking. Door introductie van kunstmest, bestrijdingsmiddelen en de aardappel verdween boekweit echter van de Drentse akkers en daarmee ook als basis voor de dagelijkse maaltijd.

Een paar jaar geleden is er opnieuw belangstelling ontstaan voor de teelt van boekweit. Boekweit is niet alleen goed voor onze gezondheid, er zijn ook veel voordelen van de teelt voor de natuur en het groeit goed op de Drentse zandgronden. Hier lees je meer over boekweit en natuurinclusieve landbouw.

Vanaf 2022: boekweitteelt terug in Drenthe

De opleving van de teelt van boekweit begon met een klein groepje telers in Zuidoost-Groningen. In 2022 is in Drenthe het project ‘Herintroductie boekweitteelt’ van start gegaan. In 2024 telen 35 telers zo’n 120 hectare boekweit. Ongeveer de helft daarvan komt uit Drenthe. Initiatiefnemer en projectleider Peter Brul van Agro-Eco Advisors ondersteunt de deelnemende boeren bij de teelt van boekweit. Het project richt zich ook op het verbeteren van de mogelijkheden voor de verwerking en afzet van de boekweit, om de teelt van boekweit verder te laten groeien. Daarom wordt vanuit het project ook gewerkt aan het opzetten van een boekweitcoöperatie.

Vanaf 2024: samenwerking voor boekweit in overgangsgebieden

Ook vanuit natuurorganisaties is er belangstelling voor boekweitteelt. Met name in overgangsgebieden tussen natuur en landbouw is boekweit een passend gewas. Voor de teelt van boekweit zijn namelijk nauwelijks bemesting en bestrijdingsmiddelen nodig, waarmee ook de stikstof uitstoot laag is. Door dit soort teelten in te zetten rondom natuurgebieden wordt de natuur beter beschermd – en dat is hard nodig!

Samen met de provincie Drenthe, Het Drentse Landschap, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en boeren verkennen wij daarom de mogelijkheden om boekweit juist in deze overgangsgebieden te gaan telen. Eén van de opties is dat grondeigenaren, zoals de provincie en natuurorganisaties, grond in deze gebieden tegen gunstige (pacht)voorwaarden aanbieden wanneer er boekweit wordt geteeld. Zo kunnen we samen de landbouw rond natuurgebieden natuurinclusiever en de teelt van boekweit toekomstbestendiger maken.

De boekweit proeftuin maakt boekweit zichtbaar

Er gebeurt dus al veel om boekweit terug te brengen in Drenthe. Maar daar hebben we iedereen bij nodig, óók de Drentse inwoners. Daarom laten we in de boekweit proeftuin zien wat er allemaal gebeurt rondom de Drentse boekweit, de successen én de obstakels. Daarmee is de boekweit proeftuin een uniek inkijkje in de lokale ontwikkeling van natuurinclusieve landbouw.