Checklist circulair bouwen voor Drentse gemeenten
1 februari 2023
Checklist circulair bouwen voor Drentse gemeenten
Aanstaande maandag 6 februari gaat de week van de circulaire economie van start. De Natuur en Milieufederatie Drenthe presenteert tegen deze achtergrond een checklist voor circulair bouwen en roept alle Drentse gemeenten op hier (meer) werk van te maken. De checklist voor circulaire bouw is aangeboden aan de colleges en gemeenteraden van alle Drentse gemeenten.
De woonopgave
De aanpak van de woonopgave vormt een belangrijk thema voor Drenthe. Zo presenteerden de provincie, de Drentse gemeenten en het Rijk onlangs hun ambities voor woningbouw in de ‘woondeals’ voor de regio’s Noord, – Zuidoost en Zuidwest Drenthe. Ook formuleerden een aantal gemeentebesturen hun ambities in het kader van de nieuwe collegeperiode. Daarnaast zijn woningcorporaties bezig met de planning voor hun eigen inzet en woningvoorraad. Parallel aan de woonopgave spelen de stikstof-, water- en klimaatopgave en ook de tekorten aan grondstoffen, materiaal en arbeidskrachten. Het is dus de kunst deze opgaven in samenhang te bezien en te verbinden.
Meer aandacht nodig voor circulair bouwen
Het valt ons op dat de principes van circulair ontwerpen en bouwen in veel gevallen nog niet de plaats hebben die ze verdienen in het beleid en de werkprocessen. Vanuit de bouworganisaties en koploperbedrijven wordt de wens en noodzaak om hier grotere stappen in te zetten onderschreven. Maar in de praktijk blijkt dat de voortrekkersrol van de overheid hierin op veel plekken nog wordt gemist. Ook in de onlangs gepresenteerde woondeals valt op dat de samenhangende opgaven op het gebied van energie/klimaat en circulaire bouwen in de regionale afspraken nauwelijks aan bod komen. De vertaling van de nationale prestatieafspraken zijn op dit punt ronduit mager of dienen nog vorm gegeven te worden. Versnelling is ook hier gewenst.
Checklist als handige leidraad
Tegen deze achtergrond hebben wij de Checklist circulair bouwen ontwikkeld en aangeboden aan de 12 Drentse gemeenten en provincie. Deze checklist kunnen bestuurders en ambtenaren gebruiken als handvat en toets voor de eigen organisatie en beleid. In de checklist zijn ook diverse aanbevelingen opgenomen voor de vervolgstappen. De checklist omvat het agenderen en prioriteren van circulair bouwen in het eigen beleid en projecten. Het maximale benutten van de bestaande ruimte, gebouwen en grondstoffenvoorraad (d.m.v. zgn. ‘urban mining’) zou in onze ogen voorop moeten staan in de integrale aanpak. Het biedt bovendien mede de uitweg voor en antwoord op hiervoor geschetste combinatie-opgaven.
Wat bouw je me nou?
De regionale woondeals gaan uit van zo’n 13.000 extra woningen die in 2030 gerealiseerd zouden moeten worden. Dat lijkt ons een forse ambitie maar gezien de bevolkingstoename ook een reëel aantal. Diverse gemeenten gaan uit van veel hogere aantallen. Daar plaatsen wij grote vraagtekens bij. De woondeals zullen de komende tijd ook planologische invulling gaan krijgen. Zuinig ruimtegebruik en maximale inzet op gebruik en herstructurering van de bestaande voorraad zouden in onze ogen hierbij voorop moeten staan. Onze aanbevelingen hiervoor hebben wij samengebracht in het manifest Wat bouw je me nou? Dit manifest hebben wij tegelijk met de checklist aan alle gemeenten aangeboden omdat zuinig ruimtegebruik en hergebruik van gebouwen hand en hand gaan met de circulaire economie.