Fruitbomen enten: Werkplaats Voedselbossen Noord-Nederland krijgt uitleg

2 december 2019

Fruitbomen enten: Werkplaats Voedselbossen Noord-Nederland krijgt uitleg

In een (ideaal) voedselbos kun je van elke plant, struik of boom eten. Soms zijn dat de bessen, of de vruchten, of zelfs de bladeren, bloemen of wortels. Fruitbomen passen uitstekend in een voedselbos – en kunnen met behulp van enten perfect worden ingepast in het beoogde ontwerp. De deelnemers van de vijfde bijeenkomst van de Werkplaats Voedselbossen Noord-Nederland leerden hier meer over.

De Werkplaats Voedselbossen Noord-Nederland is een initiatief van de gezamenlijke noordelijke natuur- en milieufederaties. De werkplaats bestaat uit een hechte groep van personen die allen bezig zijn met een eigen voedselbos. De één denkt na over het maken van een ontwerp, de ander heeft al jaren een goed ontwikkeld voedselbos. Op 6 november vond een themabijeenkomst plaats over enten.

Behoud van oude fruitrassen

Marianne van Lienden van de Noordelijke Pomologische Vereniging (NPV, https://www.npv-pomospost.nl/) heeft de deelnemers bijgepraat over de ins en outs van enten. Zelf heeft ze alle kennis opgedaan via deze NPV, die in de jaren zestig is opgericht toen op grote schaal oude boomgaarden werden gerooid. Het verlies van deze oude fruitbomen betekende ook het verlies van bijzondere geuren en smaken. Tot op de dag van vandaag zet de NPV zich in voor het behoud en de verspreiding van oude fruitrassen.

Appels en peren

Door te enten kun je fruitrassen vermeerderen, met behoud van de goede eigenschappen. Je gebruikt hiervoor een deel van een tak van de fruitboom die je wilt vermeerderen. Deze plaats je via een bepaalde techniek op een onderstam van een soort die rechte stammen geeft en een goed wortelstelsel ontwikkelt. Je kiest het type onderstam op basis van de grondsoort en het type boom dat je wenst (hoogstam, laagstam etc.). Enthout van appelbomen plaats je altijd op een appel onderstam – en zo ook peer op peer, pruim op pruim etc. Marianne behandelde diverse ent technieken.

Snoeien voor balans

Naast enten kregen de aanwezigen ook uitleg en tips over snoeien. Het doel van het snoeien van fruitbomen is het evenwicht bewaren tussen groei en bloei, waardoor er een optimale hoeveelheid jong hout ontstaat, wat de vruchten levert. Bij het snoeien worden verschillende soorten takken, zoals dode, zieke, kruisende, verticale en afgebroken takken, van de onderstam verwijderd. Er ontstaat door snoeien ook ruimte in het hart van de fruitboom, wat meer licht doorlaat.

Marianne besprak ook het ontwerp van een boomgaard en de inpassing van fruitbomen in een voedselbos. Zij sloot de interactieve avond af met hoopvolle berichten over de leeftijden van fruitbomen. Bij goede verzorging kunnen hoogstam appelbomen wel 80 jaar worden en perenbomen zelfs 100 jaar. De oudste perenboom in Nederland staat in Den Haag en is al beschreven in 1648.

Vervolg Werkplaats Voedselbossen

In 2020 begint de Werkplaats Voedselbossen Noord-Nederland aan haar derde jaar. De deelnemers hebben gezamenlijk besloten dat er volgend jaar weer vijf bijeenkomsten zullen zijn waaronder twee themabijeenkomsten en drie excursies naar voedselbossen/initiatieven.

Heb je zelf ook een voedselbos of ben je bezig met de voorbereidingen dan ben je van harte welkom deel te nemen aan de Werkplaats Voedselbossen Noord-Nederland. Er is binnen de groep veel deskundigheid en ervaring aanwezig waar je gebruik van kunt maken en bovendien zijn de bijeenkomsten erg gezellig.