Gebrek aan netcapaciteit: hoe nu verder?

18 september 2019

Gebrek aan netcapaciteit: hoe nu verder?

De capaciteit van het elektriciteitsnet in delen van Oost- en Noord-Nederland is onvoldoende om grote en kleine nieuwe plannen voor duurzame energieopwekking te realiseren. Al diverse plannen voor zonne-installaties zijn in de ijskast beland of afgeblazen omdat Enexis (de netbeheerder) de opgewekte stroom niet kan aansluiten of transporteren.

De noodzakelijke verzwaring van het elektriciteitsnetwerk laat nog jaren op zich wachten, zo blijkt uit berichten van zowel Enexis als de Rijksoverheid. Grote nieuwe zonne- en windinitiatieven moeten daarom in de ijskast. Ook kleine lokale initiatieven worden nu tegengehouden, met grote gevolgen voor het lokale draagvlak voor de energietransitie. Het gebrek aan duurzame opwekcapaciteit en het verminderen van lokaal draagvlak kan wel eens funest zijn voor de voortgang van de energietransitie in de komende jaren. Dit zullen we moeten zien te voorkomen.

Lokale energiesystemen

Om toch goed vorm te geven aan de energietransitie in de provincie is het daarom onder andere nodig om de komende jaren veel meer in te zetten op lokale energiesystemen: besparing, opwek en energieopslag, gecombineerd met slimme uitwisseling van energie tussen woningen en uitbreiding van elektrisch vervoer. Met een dergelijk pakket kunnen we dorpen en wijken energieneutraal maken en veel meer verduurzamen zonder verzwaring van het netwerk rond die dorpen of wijken.

Door ons te richten op deze lokale systemen ontlasten we het net en voorkomen we vertraging van de energietransitie. De energievoorziening wordt flexibeler, beter lokaal gebalanceerd en veel meer eigendom van lokale bewoners.

Stroom opslaan

Ook bij de grote nog geplande projecten moet er worden gekeken naar mindere belasting van het netwerk. Bijvoorbeeld door op piekmomenten stroom op te slaan in batterijen, waterstof of in vliegwielconstructies.

Samen aan de slag

Uiteraard moet er nog veel worden uitgezocht (bijvoorbeeld hoe dit financieel aantrekkelijk te maken). Maar we hebben nu een aantal jaren voor ons om daar goede slagen in te maken. De Natuur en Milieufederatie gaat graag met dorpen, lokale energie coöperaties, bedrijven en overheden aan de slag om dit soort nieuwe systemen op te starten.

Voor lokale draagvlak nu is het van belang dat de netbeheerder ruimte blijft bieden voor lokale initiatieven. We roepen de Netbeheerder dan ook op om ruimte op het netwerk te creëren, speciaal voor die initiatieven waar de lokale gemeenschap mede-eigenaar van is en met ons mee te werken aan nieuwe innovatieve lokale aanpakken.