Jannetje maakt zelf textiel vanaf zaad: “ik maak grote systemen super lokaal zichtbaar: in mijn eigen tuin!”
8 juli 2024
Jannetje maakt zelf textiel vanaf zaad: “ik maak grote systemen super lokaal zichtbaar: in mijn eigen tuin!”
Jannetje Kolijn helpt veel lokale energiegroepen in haar werk en maakt zo het ingewikkelde energiesysteem lokaal zichtbaar. Maar ook in haar vrije tijd probeert ze onzichtbare processen op kleine schaal zélf te ervaren. Zo maakt ze dit jaar haar eigen linnen servet, helemaal vanaf zaad. “Textiel, ambacht en met mijn handen bezig zijn: dat past bij mij.”
Er is zoveel vanzelfsprekend geworden: bijvoorbeeld dat er altijd stroom is en dat er een enorme keuze aan (goedkope) kleding in de winkels ligt. In mijn werk maak ik het hele systeem van energie opwek zichtbaar en lokaal, bijvoorbeeld in de Energietuin in Assen. Het is prachtig om te zien hoe betrokken Assenaren zijn bij ‘hun’ lokale energietuin. Maar ook bij de energiegroepen in wijken en dorpen zie ik vaak hoe enthousiast mensen worden van lokaal werken. Ze krijgen zo weer grip op systemen die zo ver van ons af zijn gaan staan.
In mijn vrije tijd ben ik veel bezig met textiel – en ik maak me zorgen over de enorme impact van de kledingindustrie. Daarom wilde ik het hele proces van textiel maken graag zelf ervaren, van zaad tot stof. Ik neem je graag mee in de wereld van vlas, linnen en weefgetouwen.
Blauwe bloemen in mijn tuin
Afgelopen weken was het feest in mijn tuin! Elke ochtend keek ik even naar mijn vlas ‘akker’, naar de verse lichtblauwe fragiele bloemetjes. Trots op mijn gewas, wuivend in de wind en alle slakken tot zover doorstaan.
Dit vlas staat hier niet zomaar. Het maakt onderdeel uit van het 1m2 vlas project van The linen project. Vlas is een vezel die we in Nederland vroeger volop verbouwden. Het zaad, lijnzaad, werd verwerkt tot olie. Van de vezels (uit de stengels) maakten we touw en verwerkten we het tot linnen garens, waar textiel van werd gemaakt. Linnen is samen met hennep één van de stoffen met de laagste ecologische voetafdruk. De vlas plant heeft weinig water nodig en zorgt met de diepe wortels voor een gezonde bodem.
Het weefgetouw van mijn moeder
Textiel en vooral het ambacht daaromheen hoort bij mij. Ik geniet van iets vormen met mijn handen, van creëren. Ik ben ermee opgegroeid met een moeder als weefster die haar hele leven met vezels in de weer is. Het weven kon me nooit boeien, het hoorde bij haar. Maar nu ze 80 is, draagt ze haar ambacht aan mij over. Geduldig legt ze me alles uit en creëer ik mijn eerste stoffen, textiel, op haar oude weefgetouw. En ik ben gegrepen!
Het liefst werk ik met linnen. En zo kwam ik op mijn akker uit. Ik was nieuwsgierig hoe ik zelf, gewoon lokaal, mijn eigen plantaardige vezels kan maken. Het is best een klus, want de blauwe bloemetjes zijn nog maar het begin van het proces. Na de zomer moet ik vol aan de bak met plukken, repelen, roten, beuken, zwingelen en hekelen en ook nog spinnen. Maar daarna heb ik mijn eigen linnen draad! Klaar om op het oude weefgetouw van mijn moeder verwerkt te worden tot een servet. Dat is de belofte van het 1 m2 project.
En zo ervaar ik dus zelf de hele keten van de textielindustrie. Met mijn vlasakker leer ik over de waarde van textiel en van kleding. Maar ik pas ook mijn koopgedrag aan en denk aan mijn akker vol blauwe bloemen als ik een linnen shirt draag.
Jannetje Kolijn
Ontwikkelaar Energieneutraal Drenthe