Klimaatakkoord vraagt om lokale aanpak

26 juni 2019

Klimaatakkoord vraagt om lokale aanpak

De ontwikkeling van het nationale Klimaatakkoord is op dit moment in volle gang. Spannende tijden en de doelstellingen vragen sterk om een regionale aanpak, die we in onze provincie vormgeven met een Drentse energiestrategie. Als Natuur en Milieufederatie Drenthe laten we in dit artikel onze lokale aanpak zien.

In 2030 moet de uitstoot van broeikasgassen met bijna de helft zijn teruggedrongen in Nederland. Dit is een uitvloeisel van de internationale klimaatafspraken die in 2015 in Parijs zijn gemaakt. Op dit moment is het Nederlandse Klimaatakkoord in volle ontwikkeling en wordt waarschijnlijk in de tweede helft van dit jaar ondertekend. Deze afspraken moeten ook regionaal worden uitgewerkt, wat vraagt om een sterke lokale energiestrategie. Landelijk kunnen we niet één op één doorzetten naar lokaal, terwijl dit onmisbaar is om de klimaatdoelstellingen in 2030 te halen. Daarom is dit lokaal invullen van de klimaatopgave een grote uitdaging waar we ons als Natuur en Milieufederatie sterk voor maken.

Van landelijk naar lokaal

Hoe geef je landelijke klimaatdoelstellingen regionaal vorm? Dit is een grote uitdaging en vraagt om een nieuwe manier van samenwerken. Provincies, gemeenten, waterschappen, bedrijven, netbeheerders, maatschappelijke organisaties, woningbouwverenigingen en inwoner zijn aan de lat. Zij worden gevraagd samen een Regionale Energiestrategie (RES) binnen de komende anderhalf jaar te maken. Deze beslaat bijvoorbeeld de opgave voor hernieuwbare energie (elektriciteit en warmte) en de ruimtelijke impact, inclusief de overwegingen voor de energie-infrastructuur.

RES in Drenthe

In Drenthe is inmiddels door de provincies en gemeenten een RES-werkorganisatie opgericht, op zowel bestuurlijk als uitvoerend niveau. Wij hebben dit voorjaar, op verzoek en als partner binnen de RES-werkorganisatie, met gemeenten en provincie een serie van acht eerste kennissessies georganiseerd. Deze sessies waren vooral gericht aan gemeenteraadsleden om ze te informeren en mee te nemen in wat er speelt of gaat spelen.

Samen is de sleutel

Dertig regio’s moeten de komende tijd gezamenlijk zorgen voor een landelijk totaal van 35 terrawattuur (TWh) aan grootschalige hernieuwbare energie-opwek op land. Het gaat hierbij vooral om bewezen technieken zoals zon- en windenergie. Om alle overwegingen goed te doorlopen en tot een goede invulling te komen, is participatie het sleutelwoord binnen deze regionale strategieën. Geen enkele partij kan dit alleen bepalen. In de breedte is overleg, inspraak, betrokkenheid, draagvlak en eigenaarschap nodig.

Lokale energie-initiatieven en -coöperaties

Een belangrijk doel daarbij is om 50% lokaal eigenaarschap van de grootschalige opwekinstallaties te krijgen. Met grootschalig wordt bedoeld: 50 zonnepanelen of één windturbine van 3 MW. Hierin ligt een aanzienlijke rol voor lokale energie-initiatieven en energiecoöperaties (ec’s). Zij zijn bij uitstek het lokale gezicht voor de energietransitie en kunnen bouwen op lokale kennis, binding en vertrouwen om te helpen bij de invulling van de RES.

Ondersteunen en versterken

Vanuit de Natuur en Milieufederatie Drenthe zetten we ons daarbij in op het ondersteunen en versterken van lokale energie-initiatieven en energiecoöperaties, zodat zij een goede rol kunnen vervullen in de lokale RES-processen. Er zijn al allerlei goede voorbeelden in de regio, die zelf actief aan de slag gaan om hun dorp of buurt te verduurzamen, waaronder EC Noordseveld, EC Nijeveen, EC EnergieKansen, EC in oprichting: Valthen, EC Drensche Aa, EC Duurzaam Assen. Dit doen we vanuit de Natuur en Milieufederatie via o.a. de Energiewerkplaats, waarbij we bewonersgroepen op weg helpen die iets willen doen met energiebesparing of via het opwekken van duurzame energie.

We trekken hierin samen op met de Drentse KEI, de Koepel Energie-Initiatieven, die zich op onafhankelijke wijze inzet voor de belangen van energiecoöperaties in Drenthe. De KEI vertegenwoordigt haar lid-coöperaties, adviseert en deelt kennis en netwerken. Gelinkt aan coöperatieve ontwikkelaar Bronnen VanOns, helpen we de coöperatieve beweging verder.

Energietuin in Assen

Op dit moment werken we ook aan het project ‘de Energietuin’ in Assen-Zuid, waarin we de 50% lokaal eigendom vormgeven. Dit wordt een zonnepark van 20 hectare met natuur, wandelpaden en moestuinen. Deze kan straks ruim 6000 huishoudens van duurzame stroom voorzien. Als deze pilot in Assen-Zuid slaagt in de opzet om met minstens 50% lokaal eigendom een goede ruimtelijke inpassing te realiseren, hebben we hiermee een primeur voor de rest van het land.

Meedoen

Wil jij ook in je dorp samen met andere inwoners werken aan energiebesparing of duurzame energieopwekking? Neem dan contact op met de Energiewerkplaats door een mailtje te sturen naar info@energiewerkplaatsdrenthe.nl. Samen bespreken we de mogelijkheden.