Stop de oliewinning in Schoonebeek

26 januari 2022

Stop de oliewinning in Schoonebeek

De oliewinning in Schoonebeek is de laatste tijd weer volop in het nieuws. De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) liet namelijk vorig jaar weten dat zij deze oliewinning willen verkopen. Begin van dit jaar volgde het bericht dat de NAM de injectie van verontreinigd afvalwater in de Twentse bodem wil beëindigen en naar een andere locatie wil verplaatsen. Beide berichten zorgden voor de nodige ophef. Zo liet de provincie Drenthe weten te zijn overvallen door de plannen om te stoppen met de injectie in Twente. Maar gek genoeg lijkt in deze discussie de belangrijkste vraag te worden vergeten: moet de oliewinning überhaupt wel worden voortgezet?

Op dit moment wordt verontreinigd afvalwater afkomstig uit de oliewinning uit Schoonebeek via lange pijpleidingen vervoerd naar Noordoost Twente, waar het wordt geïnjecteerd in lege gasvelden. Dit heeft de laatste jaren voor veel onrust gezorgd. Actiegroepen – met Herman Finkers als aansprekende woordvoerder – zetten zich in voor het stopzetten van deze afvaldump. Er hebben zich de laatste jaren diverse lekkages voorgedaan en volgens de stichting ‘Stop Afvalwater’ zorgt de injectie voor te grote risico’s, zoals het inzakken van de grond, aardbevingen en de vervuiling van bodem en grondwater (Bron: NOS).

Grote verbazing

De NAM maakte begin dit jaar plotseling bekend een einde te willen maken aan de onrust en beloofde de injectie in de regio Twente stop te zetten. “De waterinjectie zou eigenlijk moeten plaatsvinden in de regio waar het ook uit de grond komt”, meent NAM-directeur Simon Vroemen.

Provincie Drenthe reageerde met grote verbazing op deze plannen. Op dit moment lopen er weliswaar onderzoeken naar de verwerking en opslag in de Drentse bodem (zie RTV Drenthe en NAM), maar dat is zeker nog geen gelopen race. Er is nog geen enkel formeel besluit genomen. Injectie in de grond van Schoonebeek is geen goede optie, want dit zal net zoveel problemen veroorzaken als in Twente. Daarnaast moeten we het juist hebben over de belangrijkste vraag: moeten we überhaupt wel doorgaan met de oliewinning in Schoonebeek?

Oliewinning door stoominjectie

De vraag of we door moeten gaan met de winning in Schoonebeek, wierpen we ook al op bij de presentatie van de plannen voor de heropening van deze winning in 2006. In 1947 begon de NAM in dit gebied met de oliewinning. Dit leidde tot het bekende beeld van de vele jaknikkers, het bovengrondse deel van een aardoliepomp, in het Drentse landschap. Dit olieveld was één van de grootste velden van Europa. In 1996 werd de winning gestaakt: de exploitatie met de beschikbare technieken was namelijk niet meer rendabel.

Rond 2011 is de winning weer hervat op basis van een nieuwe techniek. Deze techniek wordt stoominjectie genoemd: dit is een techniek waarmee zeer stroperige olie samen met geïnjecteerd stomend water naar boven wordt gepompt. Boven de grond wordt de olie gescheiden in ruwe olie en verontreinigd afvalwater. De olie vervolgt zijn weg naar een raffinaderij in het Duitse Lingen, waar er kerosine, diesel of smeermiddelen van worden gemaakt. Het afvalwater gaat – via lange bovengrondse pijpleidingen – naar Twente waar het in leeggepompte gasvelden wordt gepompt.

Klimaat als onderbelichte factor

Maar moeten we daar nu eigenlijk wel mee doorgaan? Vanuit het klimaatperspectief is het antwoord heel duidelijk: nee. Olie is namelijk een fossiele brandstof en bij het gebruik hiervan komt CO2 vrij. Dit draagt bij aan de klimaatverandering. Bij de winning in Schoonebeek komt er nog eens extra CO2 uitstoot bij, doordat de nieuwe techniek stoominjectie wordt gebruikt. De installatie zelf -vergund met instemming van de provincie- heeft dus los van het oliegebruik ook een grote CO2- voetafdruk. Oftewel: een sluiting van de oliewinning in Schoonebeek zal dus direct een bijdrage leveren aan het behalen van de inmiddels sterk aangescherpte CO2-reductiedoelstellingen. Daarom moeten we, voordat we gaan praten over nieuwe vormen van verwerking van het afvalwater, ons eerst de vraag willen stellen of we door moeten gaan met deze winning.

Stoppen met oliewinning

Het is noodzakelijk om alle oliegebruik zo snel mogelijk stop te zetten. Dit vanwege de mondiale klimaatopgave, en dat geldt dus óók voor Drenthe. Gezaghebbende internationale organisaties, banken en pensioenfondsen roepen overheden en bedrijven op alle nieuwe investeringen in oliewinning te staken (Bron: NOS).

Daar waar de NAM spreekt over verkoop van zijn eigendom en tegelijk praat over nieuwe investeringen voor de afvalwaterverwerking vanuit deze oliewinning, roepen wij de Drentse politiek op om hier fundamentele vragen over te stellen. Zowel over de verkoop, als over de afbouw en stop van deze oliewinning. Wat ons betreft gooien we ‘onze’ olie niet zomaar in de verkoop en openen we het debat over de afbouw en stop van deze oliewinning.

Meer weten?

Wil je meer weten over de injectie van het afvalwater in Twente? Bekijk dan onderstaande reportage van RTV Oost.