Waarom kleurt Drenthe nu al oranje?

18 april 2024

Waarom kleurt Drenthe nu al oranje?

Op 27 april komt de Koning met zijn gezin naar Drenthe. Wat zal hij denken als hij de oranje velden aan zich voorbij ziet trekken op weg naar Emmen? Zou hij zich extra verwelkomd voelen? Of zou hij weten waarom onze graslanden er zo bij liggen – en wat de zorgwekkende effecten kunnen zijn? Gelukkig kunnen we Drenthe ook oranje kleuren op duurzame en gezonde manieren! 

Ze zijn de afgelopen weken overal in onze provincie te zien: de oranje velden. Het lijkt inmiddels een gebruikelijk beeld in april waarmee we de Koningsdag lijken in te luiden, maar deze kleur stemt ons niet vrolijk. Want de graslanden worden oranje doordat het gras wordt doodgespoten met het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat, vooral bekend onder de merknaam Roundup. Glyfosaat is al lange tijd omstreden, maar in 2023 is desondanks besloten dat het middel in de EU de komende 10 jaar nog gebruikt mag worden in de landbouw.

Wat valt er te vieren

Koningsdag is een feest maar los daarvan maken wij ons nog steeds zorgen over alle oranje velden die we ieder voorjaar weer zien verschijnen. De verlenging van de toelating van glyfosaat is ons een doorn in het oog. De oranje velden geven ons extra aanleiding om ons hard te blijven maken voor een glyfosaatvrije provincie. Niet alleen door te pleiten voor een verbod op dit middel maar door ons samen met de landbouw ook sterk te maken voor lonende alternatieven.

• Waar wordt glyfosaat voor gebruikt?

  Boeren gebruiken glyfosaat om gras en onkruid dood te spuiten. Bij grasland omdat ze op het perceel wat anders, bijvoorbeeld aardappels, willen telen. Eén van de redenen dat ze dit doen is dat grasland scheuren en onderwerken (het alternatief voor doodspuiten) pas na 1 februari mag. Als het scheuren te laat gebeurt dan is er een risico dat de stikstof uit het ondergewerkte gras te laat beschikbaar komt voor het volgende gewas. Door glyfosaat te gebruiken wordt het gras snel afgebroken en komt de stikstof sneller vrij. Voor de boer een financieel aantrekkelijk keuze, maar wel één met zorgwekkende consequenties.

• Glyfosaat en onze natuur

  Het middel glyfosaat wordt zowel in het grond- als het oppervlaktewater aangetroffen. Daarmee vormt het een bedreiging voor de natuur en onze drinkwatervoorziening. Het is bijvoorbeeld zeer giftig voor padden- en kikkerlarven en andere waterbeestjes, maar ook voor het bodemleven. Bovendien moeten waterbedrijven hoge kosten maken als zij glyfosaat uit het water moeten halen dat wordt gebruikt voor de bereiding van drinkwater. De natuur staat al sterk onder druk, bijvoorbeeld door klimaatverandering en een overmaat aan stikstof, maar ook bestrijdingsmiddelen spelen hierin een rol. Zo werd onlangs bekend dat de populaties dagvlinders meer dan gehalveerd zijn sinds 1992 en komen er regelmatig zorgwekkende berichten over wilde bijen en andere bestuivers langs.

• Glyfosaat en onze gezondheid

  Over de gezondheidsrisico’s van glyfosaat zijn de meningen verdeeld. Er is nog geen overeenstemming of glyfosaat nu wel of niet kankerverwekkend is. Wel suggereren steeds meer studies een verband tussen glyfosaat (en andere bestrijdingsmiddelen) en Parkinson – en wordt glyfosaat op veel plekken gevonden, zelfs in onze huizen, waar het vooral voor jonge kinderen een gevaar kan vormen. In een recente aflevering van Zembla worden deze risico’s en recente studies op een rij gezet.

Wat kun je zelf doen?

• Steun duurzame boeren. Er zijn in Drenthe veel boeren die geen of zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen gebruiken. Zo kun je lid worden van een CSA tuinderij (bijvoorbeeld in Annen, Echten en Dwingeloo ). Of sluit je aan bij een Herenboerderij, dat kan in Assen en binnenkort in Meppel.
• Creëer een toevluchtsoord voor insecten, vlinder en vogels in je tuin. Helaas wordt voor de teelt van bloemen en planten die je in de meeste winkels koopt bestrijdingsmiddelen ingezet. Daar lijden insecten, vlinders en vogels onder. Maar er zijn ook genoeg duurzame kwekers, zoals in Eldersloo en Roden. Online kun je ook via de Vogelbescherming biologische planten kopen. Duurzame bloemisten vind je op nl.
• Koop biologisch voedsel, want alleen dan weet je dat je geen tot weinig bestrijdingsmiddelen binnenkrijgt. Dit is helaas lang niet voor iedereen haalbaar, want biologisch voedsel is een stuk duurder. Een tip voor de kleinere portemonnee: de Lidl heeft een uitgebreide selectie biologische groenten en fruit.
• Steun burgerinitiatieven, zoals Meten=Weten. Zij doen zelf onderzoek naar de verspreiding van pesticiden.
• Houd het nieuws in de gaten, want er gebeurt veel in Drenthe. Zo is er onlangs een drukbezochte informatieavond geweest in het provinciehuis over gewasbeschermingsmiddelen in de bollen- en lelieteelt.
• Doe mee aan de actie ‘maai mei niet’, door in mei (een deel van) je gazon niet te maaien. Zo tover je je gazon om tot een bijenparadijs!